تجزیه و ترکیب آیه‌ی سوّم سوره‌ی یوسف
تجزیه و ترکیب آیه‌ی سوّم سوره‌ی یوسف:
نحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ…
ما بهترین داستان را بر تو می‌خوانیم…
«نَحنُ»: ضمیر منفصل مرفوعی، مبتدا
«نقُصُّ»: فعل مضارع متکلم مع الغیر و مضاعف، خبر، فاعلِ نَقُصُّ: نحنُ مستتر
«عَلَيكَ»: جار و مجرور، متعلِّق به نَقُصُّ
أحسَنَ: اسم تفضیل و مضاف
القَصَصِ: مضافٌ إلیه
«أحسَنَ القَصَصِ»: دو احتمال دارد:
۱. مفعولٌ‌به←بنابر این‌که قَصَص مصدر باشد به معنای مفعول(=حکایت شده)
۲. مفعول مطلق←بنابر این که قَصَص مصدر باشد ولی نه به معنای مفعول(=حکایت کردن)
بمَا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ هَٰذَا الْقُرْآنَ وَإِن كُنتَ مِن قَبْلِهِ لَمِنَ الْغَافِلِينَ
ﺑﺎ ﻭحی ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﺗﻮ ﻳﻘﻴﻨﺎً ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺯ بی ﺧﺒﺮﺍﻥ [ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ] ﺑﻮﺩی .
«بِما أوحینا»: بِ: حرف جر به معنای سببیّت
ما: حرف مصدریّه ما أوحینا: مصدر مؤوّل محلّاً مجرور و جار و مجرور متعلّق به نقُصُّ.
«إلیكَ»: جار و مجرور متعلّق به أوحینا
«هذا»: مفعول به
«القرآن»: عطف بیان و منصوب به دلیل تبعیّت از هذا
«و»: واو حالیه
«إِن كُنتَ مِن قَبْلِهِ لَمِنَ الْغَافِلِينَ»: حال برای «كَ»
«إن»: مخفّفه از مثقّله است. (اوّل إنَّ بوده.)
«کنتَ»: فعل ناقص، «تَ»: اسمِ کان
«لمن الغافلین»: خبر کنتَ
«لَ»: لام فارقة که همیشه بر سر خبرِ فعل ناقصه ای که بعد از «إنْ مخفَّفه از مثقَّله» آمده، می آید.
منبع: إعراب القرآن الکریم و بیانه، درویش، محی‌الدین ، جلد 4 ، صفحه 449
فرم در حال بارگذاری ...
