عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ قَالَ:

قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عَلَیه السَّلام إِیَّاکَ وَ خَصْلَتَیْنِ فَفیهِما هَلَکَ مَنْ هَلَکَ إِیَّاکَ أَنْ تُفْتِیَ النَّاسَ بِرَأْیِکَ أَوْ تَدِینَ بِمَا لَا تَعْلَمُ.

أصول الکافی / ترجمه مصطفوى، ج‏1، ص: 52

قَالَ :فعل

لِی:جار و مجرور متعلق به قال

أَبُو: فاعل 

عَبْدِاللَّهِ :مرکب اضافی- مضاف الیه و مجرور

إِیَّاکَ:مفعول به محلا منصوب (عامل آن محذوف است: إخذَر نفسَکَ من الخصلتَین- باب تحذیر)

( از إِیَّاکَ تا پایان جمله مفعول به برای قال و محلا منصوب)

وَ: عطف

خَصْلَتَیْنِ:مفعول به دوم، منصوب یه یاء

فَ:عطف

فِیهِمَا :جار و مجرور (ظرف) متعلق به هلک؟ (جار و مجرور مقدم بر فعل و فاعل شده است)

هَلَکَ :فعل و فاعل مستتر

(فِیهِمَا هَلَکَ): جزای شرط (مقدم بر جمله شرط شده است)

مَنْ :اسم ظرفیه شرطیه- مبتدا محلا مرفوع 

هَلَکَ: فعل شرط- خبر محلا مرفوع

إِیَّاکَ :مفعول به، عامل محذوف -مانند بالا

أَنْ تُفْتِیَ :فعل مضارع منصوب 

النَّاسَ:مفعول به أَنْ تُفْتِیَ و منصوب

بِرَأْیِکَ:جار و مجرور متعلق به تُفتی + مضاف الیه و محلا مجرور

أَوْ:حرف عطف

تَدِینَ: معطوف به أن تفتیَ و منصوب

بِمَا :جار و مجرور متعلق به تدینَ

لَا تَعْلَمُ: فعل نفی و فاعل  

عبد الرحمان بن حجّاج گفت امام صادق علیه السلام به من فرمودند:

از دو خصلت برحذر باش که هرکس هلاک شد (به وسیله) آن دو هلاک شد: برحذر باش از اینکه مردم را طبق رأی و نظر خودت فتوی دهی یا به آنچه نمی دانی تدیّن (اعتقاد دینی) پیدا کنی.