تجزیه ترکیب حدیث گوهر دانش
قال السجاد علیه السلام :إنّی لأکتُمُ مِن عِلمی جَواهِرَهُ / کَی لا یَرَی الحَقَّ ذوجَهلٍ فَیُفتِنُنا
وَ قَد تَقَدَّمَنی فیهِ أبـو حَسَنٍ / إلَی الحُسَینِ وَ أوصَی قَبلَهُ الحَسَنا
وَ رُبَّ جوهَرِ عِلمٍ لو أبوحُ بِـهِ / لَقیـل لی أنـتَ مِمَّن یَعبُـدُ الوَثَـنا
وَ لاستَحَلَّ رِجالٌ صالِحونَ دَمی / یَـرَونَ أقبـَحَ مـا یَـأتونَـهُ حَسَنـا
إن : حرف مشبهة بالفعل
ی : ضمیر متکلم اسم ان در محل نصب
لأکتم من علمی جواهره : جمله ، خبر ان در محل رفع
ل : حرف تاکید
أکتم : فعل و فاعل
من علم : جار و مجرور متعلق به اکتمی : مضاف الیه
جواهر: مفعول به
ه : مضاف الیه
کی : حرف نصب
لا یری : فعل نفی
الحقّ : مفعول به
ذو جهل : فاعل
ف : حرف عطف
یفتننا : فعل و فاعل مفعول
و : حرف عطف
قد تقدمنی : فعل و مفعول
فیه : جار و مجرور متعلق به قد تقدمنی
أبـوحسن : فاعل
إلی الحسین : جار و مجرور متعلق به اوصی که به دلیل ضرورت شعری مقدم شده
و : حرف عطف
أوصی : فعل ماضی باب افعال و فاعل
قبله : ظرف (مفعول فیه برای اوصی) و ه مضاف الیه که به الحسین بر میگردد
الحسنا : مفعول به برای اوصی
و: حرف عطف
رب : حرف جر
جوهر : مجرور
علم : مضاف الیه
لو : حرف شرط غیرعامل
أبوح : فعل شرط و فاعل
بـه : جار و مجرور متعلق به ابوح
ل : حرف جواب ، جمله لقیـل لی أنـت ممن یعبـد الوثـنا ، جواب شرط
قیـل : فعل ثلاثی مجرد مجهول
لی : جار و مجرور متعلق به قیل
أنـت : مبتدا
ممن : جار و مجرور ، به محذوف ، خبر
یعبـد : فعل و ضمیر مستتر آن عائد صله و فاعل
الوثـنا : مفعول به
جمله یعبد الوثنا : صله برای من موصوله
جمله أنـتَ مِمَّن یَعبُـدُ الوَثَـنا ، محلا منصوب و نایب فاعل برای قیل
و : حرف عطف
ل : حرف تاکید
استحل : فعل ثلاثی مجرد ماضی استفعال
رجال : فاعل
صالحون : صفت
دم : مفعول به
ی : مضاف الیه
یـرون : فعل و فاعل
أقبـح : مفعول به
مـا : موصوله و مضاف الیه
یـأتون: فعل و فاعل (ضمیر عائد صله)
ه : مفعول به
جمله یاتونه صله برای ما
حسنـا : مفعول به دوم برای یرون
من گوهرهای دانشم را پنهان میسازم که نادانی حق را نبیند و ما را به فتنه دراندازد، پیش از من ابوالحسن (علی علیه السلام) و به حسین و قبل از او به حسن ، چنین وصیت کرده بود، چه بسیار گوهر دانشی که اگر افشا کنم، به من گفته می شود : تو از پرستندگان بت هستی و مردمان پارسایی خونم را مباح میدارند و این کار بسیار زشتی که انجام داده اند، زیبا میبینند.
پ.ن. هدیه محضر حضرت معصومه سلام الله علیها صلوات
فرم در حال بارگذاری ...