تجزیه ترکیب حدیث پیروزی حق بر باطل
امام صادق علیه السلام :
لَیْسَ مِنْ باطِلٍ یَقومُ بِاِزاءِ الْحَقِّ اِلاّ غَلَبَ الْحَقُّ الْباطِلَ وَ ذلِکَ قَولُهُ: «بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الباطِلِ فَیَدْمَغُهُ…»
کافى(ط-الاسلامیه) ج 8 ، ص 242
لیس: از افعال ناقصه- مفرد مذکر /فعل
اسم لیس:"من باطل” جار و مجرور محلا مرفوع ، خبر لیس: “یقوم بازاء الحق الا غلب الحق الباطل” محلا منصوب
مِن :حرف جر- عامل- مبنی بر سکون
باطل: اسم- مفرد- مذکر- مشتق، اسم فاعل- نکره- معرب، صحیح الاخر- / مجرور به حرف جر
یقوم: فعل مضارع- مفرد مذکر غایب- ثلاثی مجرد- ناقص: اجوف واوی (قام، یقوم)- لازم- معلوم- معرب /فعل و فاعل هو - خبر لیس و مرفوعبِ:حرف جر- عامل
ازاء: از اسماء دائم الاضافه-
الحق:اسم- مفرد- مذکر- جامد غیر مصدری- معرفه به ال- معرب- صحیح الاخر / مضاف الیه و مجرور
إلا: ادات استثناء- عامل- مبنی بر فتح
جمله فعلیه غلب الحق الباطل : مستثنی و محلا منصوب است
غلب: فعل ماضی- مفرد مذکر غایب- ثلاثی مجرد- صحیح، سالم- متعدی-معلوم- مبنی / فعل
الحق: مثل بالا / فاعل غلب
الباطل: مثل بالا / مفعول به غلب
و:حرف عطف- غیر عامل- مبنی بر فتح
ذلک: اسم اشاره به دور- مفرد- مذکر- مبنی بر فتح/ مبادا محلا مرفوع
(مشارالیه محذوف)
قول: اسم- مفرد-مذکر- جامد مصدری- معرفه به اضافه- معرب/خبر و مرفوع
ه: ضمیر متصل جرّی- مفرد مذکر غایب- معرفه بالذات- مبنی / مضاف الیه محلا مجرور
بل: حرف عطف
نقذف ب : فعل مضارع- متکلم مع الغیر-ثلاثی مجرد- سالم- متعدی به حرف جر-معلوم -معرب/ فعل و فاعل ضمیر مستتر نحن
الحق: مثل بالا/ مفعول به نقذف محلا منصوب
علی: حرف جر- عامل- مبنی بر کسر
الباطل: مثل بالا/ مجرور به حرف جر. جار و مجرور متعلق به نقذف
ف: فاء تعلیل، محلی از اعراب ندارد.
یدمغ: فعل مضارع- متکلم مع الغدیر- ثلاثی مجرد- متعدی- معلوم- معرب/ فعل و فاعل ضمیر مستتر نحن
ه: ضمیر متصل نصبی- مفرد مذکر غایب- معرفه بالذات-مبنی-/ مفعول به یدمغ محلا منصوب
امام صادق علیه السلام:
هیچ باطلى نیست که در مقابل حق بایستد مگر آن که حق بر باطل چیره مى شود و این سخن خداوند است: «بلکه حق را بر سر باطل مى زنیم که آن را در هم مى کوبد…»
منبع: سایت حوزه علمیه کوچک ما
فرم در حال بارگذاری ...