تجزیه ترکیب حدیث اهل اطاعت خدا
قال الاْمامُ أبوُ جَعْفَر محمّد الباقر (عَلَیْه السلام):
إذا أرَدْتَ أنْ تَعْلَمَ أنَّ فیکَ خَیْراً، فَانْظُرْ إلى قَلْبِکَ فَإنْ کانَ یُحِبُّ أهْلَ طاعَهِ اللّهِ وَیُبْغِضُ أهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَفیکَ خَیْرٌ; وَاللّهُ یُحِبُّک، وَإذا کانَ یُبْغِضُ أهْلَ طاعَهِ اللّهِ وَ یُحِبّ أهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَلَیْسَ فیکَ خَیْرٌ; وَاللّهُ یُبْغِضُکَ، وَالْمَرْءُ مَعَ مَنْ أحَبَّ.
إذا : اسم ثلاثی، مبنی غیر عامل، دائم الا ضافه، ظرف زمان مستقبل، متضمن معنای شرط و در / ظرف زمان شرطیه، مبنی بر سکون، محلا منصوب، مفعول فیه، متعلق به أرَدْتَ
أرَدْتَ:فعل ماضی، مفرد مذکر مخاطب ،متعدی، معلوم ، مبنی برسکون،صحیح و مهموز،ثلاثی مجرد، (أرَدَ یُرِدَ إرادَت) / فعل و فاعل تَ ، جمله مضاف الیه اذا
أنْ : از ادات نصب و مبنی
تَعْلَمَ: فعل مضارع منصوب به أن، مفرد مذکر غایب ، لازم ، معلوم ، معرب ، ثلاثی مجرد /أنْ تَعْلَمَ=تأویل مصدرمیرود مفعول به و منصوب =(عِلمَ)أنَّ :حروف مشبهه ، مبنی بر فتح ، عامل
فیکَ: جار و مجرور / خبر مقدم انَّ محلاً مرفوع
خَیْراً: اسم ،مفرد،مذکر،نکره،متصرف، مشتق ، اسم تفضیل ،غیرمصدر،معرب /اسم أنَّ منصوب
فَانْظُرْ إلى قَلْبِکَ: جمله محلاً منصوب ، صفت خیراً
فَانْظُرْ:
فاء: جواب شرط ،غیرعامل
اُنْظُرْ: فعل امر، مفرد مذکر مخاطب ، مبنی ،مجزوم ،متعدی،معلوم/ جواب شرط
إلى :حرف جر ، عامل
قَلْبِکَ: قَلْبِ اسم ، مصدر، جامد، مذکر، غیرمتصرف ، معرفه به اضافه ، معرب /مجرور به حرف جر
کَ:اسم ، ضمیرمتصل مفعولی، مفرد مذکر مخاطب، مبنی / مضاف الیه مجرور
فَإنْ :فاء ربط - إن از ادات شرط ، عامل جزم ، مبنی بر سکون
کانَ :از افعال ناقصه ، مفرد ، ماضی، مفرد مذکر غایب /فعل شرط محلاَ مجزوم ، هو مستتر در آن اسم کان و محلاً مرفوع
یُحِبُّ : فعل مضارع ، مفرد مذکر غایب ، متعدی ، معلوم ، معرب ، ثلاثی مزید باب تفعیل، صحیح و مضاعف (حَببَّ یُحِبُّ تَحبیب) / خبر کانَ منصوب (فعل و فاعل هومستتر)
أهْلَ : اسم ، مصدر ،مفرد، مذکر، نکره، متصرِّف، جامد ، معرب / مفعول به و منصوب
طاعَهِ : اسم ،مصدر،مفرد،مونث،نکره،متصرِّف، جامد ، معرب /مضاف الیه اهل مجرور
اللّهِ : لفظ جلاله ، اسم ، مفرد ، مذکر ، جامد غیرمصدری ، مُعرَّف بأل یا عَلَم،معرب / مضاف الیه و مجرور
وَ:عطف
یُبْغِضُ :فعل مضارع ، مفرد مذکر غایب ، متعدی ، معلوم ، معرب ، ثلاثی مجرد ، صحیح و سالم / فعل و فاعل هو مستتر /عطف به یُحِبُّ
أهْلَ : اسم ، مصدر ،مفرد، مذکر، نکره، متصرِّف، جامد ، معرب / مفعول به و منصوب
مَعْصِیَتِهِ : اسم ، مصدر ،مفرد، مونث، نکره، متصرِّف، جامد ، معرب / مفعول به و منصوب / مضاف الیه اهل مجرور
فَفیکَ : فاء ربط ، فیک :خبر مقدم محلاً مرفوع
فی : حرف جر ، عامل ، مبنی بر سکون / ظرف ، محلاً منصوب
کَ: اسم ، ضمیرمتصل مفعولی، مفرد مذکر مخاطب، مبنی / مضاف الیه مجرور
خَیْرٌ: اسم ،مفرد،مذکر،نکره،متصرِّف، جامد ، معرب ، مصدر / مبتدای موخر و مرفوع
وَ:عطف غیر عامل
اللّهُ : لفظ جلاله ، اسم ، مفرد ، مذکر ، جامد غیرمصدری ، مُعرَّف بأل یا عَلَم،معرب / مبتدا مؤخر و مرفوع
یُحِبُّک: :فعل مضارع ، مفرد مذکر غایب ، متعدی ، معلوم ، معرب ، ثلاثی مجرد ، صحیح و مضاعف / فعل فاعل هو مستتر و کَ مفعول / جمله فعلیه خبر ومحلاً مرفوع
وَ:عطف
إذا : اسم ثلاثی، مبنی غیر عامل، دائم الا ضافه، ظرف زمان مستقبل، متضمن معنای شرط / ظرف زمان شرطیه، مبنی بر سکون، محلا منصوب، مفعول فیه، متعلق
کانَ یُبْغِضُ أهْلَ طاعَهِ اللّهِ = جمله مضاف الیه اذا
کانَ : از افعال ناقصه ، ماضی، مفرد مذکر غایب، متصرف، /فعل شرط محلاَ مجزوم ، هو مستتر در آن اسم کان و محلاً مرفوع
یُبْغِضُ : فعل مضارع ، مفرد مذکر غایب ، متعدی ، معلوم ، معرب ، ثلاثی مزید باب افعال، صحیح و سالم / خبر کانَ منصوب (فعل و فاعل هومستتر)
أهْلَ : أهْلَ : اسم ، مصدر ،مفرد، مذکر، نکره، متصرِّف، جامد ، معرب / مفعول به و منصوب
طاعَهِ: اسم ، مصدر ،مفرد، مونث، نکره، متصرِّف، جامد ، معرب / مضاف الیه اهل مجرور
اللّهِ : : لفظ جلاله ، اسم ، مفرد ، مذکر ، جامد غیرمصدری ، مُعرَّف بأل یا عَلَم،معرب / مضاف الیه و مجرور
وَ : عطف
یُحِبّ : فعل مضارع ، مفرد مذکر غایب ، متعدی ، معلوم ، معرب ، ثلاثی مجرد ، صحیح و مضاعف / فعل فاعل هو مستتر
أهْلَ : اسم ، مصدر ،مفرد، مذکر، نکره، متصرِّف، جامد ، معرب / مفعول به و منصوب
مَعْصِیَتِهِ : : اسم ، مصدر ،مفرد، مونث، نکره، متصرِّف، جامد ، معرب / مَعْصِیَتِ :مفعول به و منصوب / ه : مضاف الیه اهل مجرور
فَلَیْسَ :فاء عطف غیر عامل
لیسَ : از افعال ناقصه، ماضی ، مفرد مذکرغایب ، غیرمتصرف(زیرا فقط ماضی ) /فعل
فی : حرف جر ، عامل ، مبنی بر سکون ، ظرف ، محلاً منصوب
کَ: اسم ، ضمیرمتصل مفعولی، مفرد مذکر مخاطب، مبنی / فیکَ :جار و مجرور ، خبرمقدم لیس محلاً منصوب
خَیْرٌ: اسم غیر مصدر، جامد، مذکر، غیر متصرف ،نکره، معرب، افعل تفضیل / اسم لیسَ ، مرفوع
وَ:عطف
اللّهُ : لفظ جلاله ، اسم ، مفرد ، مذکر ، جامد غیرمصدری ، مُعرَّف بأل یا عَلَم،معرب/ مبتدا و مرفوع
یُبْغِضُکَ : فعل مضارع، متعدی ،معلوم ثلاثی مجرد، مفرد مذکر غایب، معرب، صحیح سالم / فعل و فاعل هو مستتر و مفعول به ضمیر کَ / جمله خبر و محلا مرفوع
وَ:عطف
الْمَرْءُ : اسم غیر مصدر، جامد، مذکر، متصرف ،معرفه به ال،، معرب / مبتدا و مرفوع
مَعَ : اسماء دائم الاضافه ، غیر مصدر،جامد،مذکر،غیرمتصرف،نکره ،مبنی بر فتح ،
مَنْ : اسم ، موصول ،غیر مصدر،جامد،مذکر،غیرمتصرف،نکره، مبنی بر سکون ، /م الیه مَعَ
أحَبَّ: فعل ماضی باب افعال متعدی معلوم ثلاثی مزید مفرد مذکر غایب مبنی صحیح مضاعف / أحَبَّ :فعل و فاعل صله ،هو مستتر عائدصله
امام باقر علیه السلام:
اگر اراده کردی که بدانى اینکه در تو خیری هست ،پس به قلبت نظر کن ، اگر اهل طاعت خدا را دوست دارد و بغض می ورزد به اهل معصیت خدا ، پس در قلبت خیر وجود دارد; اگر به اهل طاعت خدا بغض می ورزد و اهل معصیت خدا را دوست دارد ، پس در قلبت خیری وجود ندارد; و هر انسانى با کسى که به او عشق می ورزد، با همان محشور مى گردد.
فرم در حال بارگذاری ...